Xuất khẩu hàng Việt vào EU tăng mạnh

Ngày 29-9, Bộ Công thương phối hợp Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam và Hiệp hội Doanh nghiệp EU (EuroCham) tổ chức Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU năm 2022 với chủ đề “Việt Nam - EU hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng bền vững”. Tại diễn đàn, nhiều doanh nghiệp cho biết, hàng Việt vào EU tăng mạnh, dư địa rất lớn.

Nhóm hàng thủy hải sản của Việt Nam xuất khẩu vào EU có mức tăng trưởng vượt bậc. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Đưa thương hiệu Việt vào EU

Chia sẻ tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đã và đang mang lại những cơ hội xuất khẩu rất lớn cho doanh nghiệp Việt. Nhiều nhóm hàng hóa xuất khẩu chủ lực của Việt Nam vào EU đều ghi nhận sự tăng trưởng tốt, phải kể đến như: máy móc và thiết bị tăng 34,8%, dệt may tăng 41,2%, giày dép tăng 36,2%. Riêng nhóm hàng nông thủy hải sản có mức tăng trưởng vượt bậc khi kim ngạch xuất khẩu cà phê tăng 54,4%, thủy sản tăng 41,9%, rau quả tăng 18%, hồ tiêu tăng 25% và gạo tăng 22,2%...

Ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng Giám đốc Tập đoàn Lộc Trời, cho biết, vừa rồi tập đoàn đã xuất khẩu 1.000 tấn gạo thương hiệu riêng “Cơm - Rice Viet Nam” vào thị trường EU với giá bán3-4,5 EUR/kg, thay vì xuất thô qua đơn vị trung gian với giá 0,3 EUR/kg. Sau 4 tuần kể từ ngày xuất khẩu, 1.000 tấn gạo của tập đoàn đã có mặt tại hơn 4.000 điểm bán và đã bán hết hàng. Hiện tập đoàn đang tiếp nhận đơn đặt hàng 4.500 tấn, đang nỗ lực để cung ứng kịp trong thời gian tới. “Điều này đã khẳng định được gạo Việt Nam nói riêng và hàng hóa Việt Nam nói chung, hoàn toàn có thể xuất khẩu vào thị trường khó tính bằng chính thương hiệu của mình với giá trị gia tăng cao”, ông Nguyễn Duy Thuận nói.

Để đạt được kết quả như vậy, ông Thuận cho biết, ngay từ năm 2016, tập đoàn đã chuyển đổi hoạt động trồng trọt, chế biến và đóng gói, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường EU. Theo đó, tập đoàn phải quy hoạch lại vùng trồng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, đảm bảo tiêu chuẩn môi trường và quan trọng hơn là đã áp dụng thành công mô hình sản xuất, canh tác không phát thải carbon. Đáng chú ý, vai trò kết nối thị trường, xúc tiến giao thương của các thương vụ Việt Nam tại thị trường nước ngoài rất quan trọng. Để có thể xuất khẩu gạo vào EU, tập đoàn đã được thương vụ tại EU tổ chức kết nối thông qua 20 cuộc họp để nắm bắt những tiêu chuẩn mà thị trường yêu cầu cũng như hoàn thiện năng lực cung ứng từ phía doanh nghiệp.

Mở rộng đầu tư “xanh”vào Việt Nam

Tại diễn đàn, ông Giorgio Aliberti, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam quan ngại về tình trạng nhập siêu ngày càng nhiều từ Việt Nam sẽ ảnh hưởng nhất định đến cán cân thương mại giữa hai nước. Tính từ đầu năm đến nay, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa EU sang Việt Nam đạt 6,9 tỷ EUR, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm 2021, thấp hơn rất nhiều so với kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam vào EU. Nhóm hàng hóa công nghệ, trang thiết bị máy móc của EU có chất lượng tốt, nhưng khả năng xâm nhập vào thị trường Việt Nam rất thấp.

Cung cấp thông tin, ông Alain Cany, Chủ tịch Hiệp hội EuroCham, cho rằng, phát triển xanh đang là xu hướng tất yếu trên toàn cầu. Doanh nghiệp EU rất có lợi thế về công nghệ, trang thiết bị, dây chuyền sản xuất… để đầu tư, phát triển lĩnh vực này tại Việt Nam. Tuy nhiên, rào cản mà các doanh nghiệp EU gặp phải là phần lớn doanh nghiệp Việt Nam có quy mô sản xuất vừa và nhỏ, hạn chế nội lực vốn. Trong khi đó, nguồn vốn hỗ trợ đến từ hệ thống ngân hàng trong nước đang bị hạn chế. Điều này sẽ khó khăn cho doanh nghiệp trong nước thực hiện chuyển đổi công nghệ sản xuất. Do vậy, Chính phủ Việt Nam cần phải xây dựng những quỹ tín dụng xanh để tạo cơ hội thúc đẩy chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp. Nhằm tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết, doanh nghiệp Việt cần tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về môi trường và đáp ứng được thị hiếu tiêu dùng xanh, tiêu dùng bền vững tại EU. Đây cũng là yếu tố sống còn để doanh nghiệp Việt có thể duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu cũng như mở rộng thị phần tại EU.

Trao đổi với các đại biểu tham dự diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, Chính phủ Việt Nam đang rất quan tâm hỗ trợ mở rộng thị trường và tăng cường quan hệ đối tác toàn diện với EU, tạo tiền đề rất lớn để thúc đẩy các hoạt động hợp tác song phương trong thời gian tới, mở rộng ra nhiều lĩnh vực hợp tác kinh tế khác. Việt Nam có nhiều dư địa thị trường để thu hút vốn đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và bền vững, giúp hàng hóa Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và môi trường của EU, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng hoàn chỉnh bền vững, cùng có lợi với EU. Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ mở rộng hợp tác trong những lĩnh vực kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng, hợp tác phát triển bền vững. Đây là những lĩnh vực thế mạnh và ưu tiên phát triển trong chính sách của EU, đồng thời cũng phù hợp với các định hướng chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam.